Tại sao đồng PING của giao thức x402 lại giống hệt inscription BTC năm xưa? Làn sóng câu chuyện này chỉ vừa mới bắt đầu.

Question

Gần đây trong cộng đồng đang bàn tán xôn xao về Meme coin PING trên giao thức x402, nhiều người nói nó rất giống với làn sóng inscription BTC năm 2023.

Giống ở điểm nào? Liệu có tái hiện lại sự điên cuồng của thị trường inscription không? Quan điểm của mình là: Có, và thực ra đã bắt đầu rồi.

Nhìn về bản chất: Trò chơi dữ liệu on-chain + quyền giải thích off-chain

Năm xưa inscription chơi thế nào?

Người dùng gửi giao dịch lên BTC mainnet, chiếm giữ UTXO cụ thể. Nhưng điểm mấu chốt là—BTC mainnet hoàn toàn không biết giao dịch nào là “inscription hợp lệ”. Người quyết định thực sự là indexer Ordinals protocol. Nó như trọng tài, quét toàn bộ giao dịch on-chain, dựa trên luật “First is First” để xác nhận ai là chính chủ.

PING thì sao? Công thức gần như y hệt.

Bạn chuyển USDC trên Base chain đến địa chỉ mà x402scan trả về, tưởng mình đang mint $PING? Sai rồi. Base chain và giao thức x402 hoàn toàn không ghi nhận, trong mắt chúng thì chỉ là một giao dịch ERC20 thông thường.

Thứ thực sự biến giao dịch này thành “mint” chính là indexer x402scan—nó quét giao dịch USDC trên Base chain, ghi nhận theo tỷ lệ 1 USDC đổi 5000 $PING, rồi cấp coin cho bạn trong cơ sở dữ liệu off-chain.

Thấy rõ chưa? Logic cốt lõi đều là: On-chain lưu lại dấu vết, off-chain đặt ra luật chơi.

Không được ủng hộ, nhưng không thể cản nổi

Khi inscription vừa xuất hiện, đội ngũ Bitcoin Core khó chịu ra mặt. Tại sao? Bởi ngoài việc khiến BTC mainnet ngập tràn giao dịch “rác”, họ không thấy giá trị thực sự.

PING hiện tại cũng ở tình cảnh tương tự. Nhưng giống như BTC mainnet năm xưa, giao thức x402 là tiêu chuẩn mở, ngắn hạn hoàn toàn không kiểm soát nổi những “kiểu chơi tự phát” này.

Nói thẳng ra, người chơi inscription ít ra vẫn giữ tài sản trên BTC mainnet, có “toang” vẫn thu hồi được BTC. Còn phí mint PING? Toàn bộ đều chảy vào ví treasury do x402scan chỉ định. Đội ngũ vừa gom vốn cộng đồng vừa phát coin, trước sau giao thức x402 chỉ bị “dùng chùa” mà thôi.

Nhưng khoan vội chê trách—thực chất đây là một cuộc “xung phong”. Ép buộc tạo ra kịch bản sử dụng cho x402, hiệu quả rất rõ rệt. Đó cũng là một lần kiểm thử áp lực, và điểm bùng nổ cho câu chuyện x402. Khả năng cải tiến và phát triển hệ sinh thái sau này, bắt đầu từ đây.

Đường đi tiếp: Kịch bản thị trường inscription sẽ lặp lại

Giá trị của PING neo vào indexer x402scan. Vấn đề cũng chính ở đó:

Tài sản lưu ký dưới thực thể tập trung
Đi ngược lại ý tưởng ban đầu “kênh thanh toán AI Agent” của giao thức x402
Không nhất thiết tương thích với các giao thức x402 khác
Thiếu chuẩn chung về mint, chuyển, đốt

Nên, nhìn vào hành trình BRC20→ARC20→SRC20→Runes, chắc chắn sẽ liên tục xuất hiện các giao thức tự xưng “chính thống” mới.

Sẽ có ý tưởng cải tiến lưu ký, thay đổi cách mint, đấu tranh để được hỗ trợ từ giao thức gốc… mọi phương án đều sẽ được thử.

Nói quá lên một chút, kể cả đội ngũ x402scan bỏ trốn, treasury ôm tiền biến mất, làn sóng này đã nổi lên, chiếc hộp Pandora đã mở thì không thể đóng lại.

Lời kết

Sự bùng nổ của câu chuyện x402 là tất yếu. PING chỉ là tiếng kèn xung phong, diễn biến tiếp theo của thị trường còn nhiều biến số.

Tất cả chỉ là chia sẻ nhận định cá nhân, không phải khuyến nghị đầu tư. Nhưng có một điều chắc chắn—sắp tới sẽ rất sôi động, đáng để hóng, không cần lo lắng.