CEX vs DEX：Tại sao sàn giao dịch trung tâm lại quan trọng như vậy?

Question

Bạn có bao giờ tự hỏi, khi bạn mua coin trên sàn giao dịch, tiền thực sự di chuyển như thế nào không? Hôm nay chúng ta sẽ nói về Sàn giao dịch tập trung (CEX), “ngân hàng” của thế giới mã hóa.

Nói một cách đơn giản, CEX là gì?

Sàn giao dịch tập trung chính là một trung gian - nằm giữa bạn và người bán. Hãy tưởng tượng về tài chính truyền thống: các ngân hàng như Itaú, Bradesco, các công ty môi giới như XP, BTG, các công ty thanh toán như Visa, Mastercard, đều đang làm một việc: đóng vai trò là trung gian tin cậy, đảm bảo giao dịch không gặp vấn đề.

CEX trong thế giới mã hóa làm chính xác điều này. Bạn gửi coin vào, nền tảng chịu trách nhiệm thực hiện giao dịch mua bán, đảm bảo tính thanh khoản và ghi chép mọi thứ vào sổ. Đây là lý do tại sao CEX vẫn là thống trị tuyệt đối của thị trường hiện nay - mặc dù DEX đang nổi lên, nhưng chênh lệch khối lượng giao dịch vẫn là rất lớn.

Lợi thế cốt lõi của sàn giao dịch tập trung

1. Tính thanh khoản dồi dào CEX có thể đóng vai trò như một “nhà tạo lập thị trường”. Khi số lượng bên mua và bên bán mất cân bằng, sàn giao dịch sẽ tự mình tham gia mua/bán, đảm bảo rằng bạn có thể giao dịch bất cứ lúc nào. Đó là lý do tại sao giao dịch trên CEX mượt mà hơn rất nhiều so với DEX.

2. Việc niêm yết có ngưỡng Không phải tất cả các token đều được tạo ra như nhau. Sàn giao dịch tập trung sẽ kiểm tra nghiêm ngặt những đồng coin muốn niêm yết, điều này có nghĩa là những gì bạn mua trên nền tảng chính thống ít nhất sẽ không phải là 100% rug pull.

3. Dữ liệu là vàng CEX nắm giữ một lượng lớn dữ liệu giao dịch: Mỗi ngày ai đang mua cái gì, khối lượng giao dịch là bao nhiêu, xu hướng là gì. Những dữ liệu này được bán cho các nhà phân tích, nhà đầu tư tổ chức, lại là một khoản thu nhập.

Tiền được lưu chuyển như thế nào trong Sàn giao dịch tập trung?

Quy trình rất đơn giản:

Bạn đặt hàng - “Tôi muốn bán 100 coin BTC với giá $X”
Sàn giao dịch tập trung——tìm người sẵn sàng chi $X để mua 100 BTC
Giao dịch——Tiền và coin của hai bên hoán đổi, được ghi lại trên blockchain
Bạn trả phí giao dịch - đây là nguồn thu chính của sàn giao dịch tập trung.

Không có quy trình P2P phức tạp, mọi thứ đều được hoàn thành hiệu quả ngay trong nền tảng.

Quy định đã đến, đây là điều tốt hay xấu?

Brazil gần đây đã thông qua quy định mới yêu cầu CEX phải:

KYC (Know Your Customer): Chứng minh bạn là người thật, không phải là rửa tiền.
AML (Chống rửa tiền): Ngăn chặn tiền bẩn vào trong
CTF (Tài trợ chống khủng bố): Đừng để khủng bố sử dụng coin

Có vẻ rắc rối, nhưng hãy nghĩ theo một cách khác: đây chính là lý do tại sao sàn giao dịch tập trung an toàn hơn sàn giao dịch phi tập trung. Có người giám sát, có người chịu trách nhiệm, nếu có sự cố thì có cơ chế bồi thường (mặc dù không nhất thiết phải được bảo hiểm).

CEX có bị DEX loại bỏ không?

Không. Ít nhất là trong thời gian ngắn.

DEX rất tuyệt - không cần KYC, không cần tin tưởng, hoàn toàn phi tập trung. Nhưng vấn đề là:

Trượt giá lớn: Chi phí giao dịch cao
Tính thanh khoản kém: Các đồng coin nhỏ không thể mua được.
Rủi ro cao: Bạn phải tự bảo quản khóa riêng

So với đó, mặc dù CEX có rủi ro trung tâm (chẳng hạn như bị tấn công bởi hacker, nền tảng bỏ trốn), nhưng trải nghiệm người dùng, tốc độ giao dịch và cảm giác an toàn đều mạnh hơn.

Phán quyết cuối cùng: Vị thế thị trường của sàn giao dịch tập trung (CEX) sẽ còn duy trì trong một thời gian dài, nhưng cấu trúc đang thay đổi. Cân nhắc kỹ lưỡng giữa sự tiện lợi và sự phân cấp là lựa chọn thông minh.