# CEX vs DEX: Chọn cái nào là đúng?

Nhiều người mới không hiểu sự khác biệt giữa CEX và DEX, thực ra rất đơn giản:

**CEX (Sàn giao dịch tập trung)** giống như ngân hàng, có một trung gian ở giữa giúp bạn thực hiện giao dịch. Bạn gửi tiền vào, chọn giá mua bán, sàn giao dịch tự động khớp người mua và người bán, giao dịch thành công. Ưu điểm là nhanh, thanh khoản mạnh, có sự giám sát; nhược điểm là phải KYC xác thực danh tính, còn phải trả phí giao dịch.

**DEX (sàn giao dịch phi tập trung)** là việc giao dịch trực tiếp giữa các bên mà không cần trung gian, tiền của bạn luôn ở trong ví của bạn. Độ tự do cao, nhưng tính thanh khoản có thể kém và tốc độ giao dịch cũng chậm.

# Tại sao CEX vẫn là xu hướng chính?

Theo dữ liệu thị trường, CEX hiện vẫn kiểm soát phần lớn khối lượng giao dịch tiền điện tử. Nguyên nhân là:

1. **Tăng trưởng thanh khoản** —— Nhiều nhà đầu tư lớn, giá cả khớp nhanh, không cần chờ đợi
2. **An toàn được đảm bảo** —— Được quản lý, có biện pháp bảo vệ tài chính
3. **Trải nghiệm người dùng tốt** —— Giao diện thân thiện, hỗ trợ nạp rút tiền pháp định
4. **Dữ liệu minh bạch** —— CEX sẽ công khai dữ liệu thị trường, giúp các nhà giao dịch đưa ra quyết định.

# Nhưng hướng gió đang thay đổi

DEX đã tăng trưởng rất nhanh trong những năm qua, đặc biệt trong hệ sinh thái Ethereum. Trong tương lai, hai hình thức này có thể ở trạng thái "song song" - giao dịch lớn sử dụng CEX, giao dịch nhỏ hoặc tìm kiếm sự riêng tư sử dụng DEX.

Hiểu cách CEX hoạt động thực chất là hiểu logic cốt lõi của toàn bộ thị trường tiền điện tử.