Trong những năm gần đây, Bitcoin, Ethereum, Tether và các loại mã hóa khác đã dần trở nên quen thuộc với công chúng. Những tài sản kỹ thuật số này mặc dù thể hiện dưới dạng mã và dữ liệu, nhưng do giá trị nội tại, khả năng chuyển nhượng và tính độc quyền của chúng, thực tế đã có những đặc điểm bản chất của tài sản. Tại Trung Quốc, mặc dù các chính sách liên quan rõ ràng cấm việc sử dụng tiền ảo như là tiền tệ hợp pháp hoặc đầu cơ, nhưng trong thực tiễn tư pháp, chúng đã được công nhận rộng rãi với tư cách là "hàng hóa ảo đặc thù" hoặc "tài sản dạng dữ liệu".
Trong lĩnh vực tư pháp hình sự, số lượng vụ án liên quan đến tiền ảo ngày càng tăng theo từng năm, chủ yếu tập trung vào các loại tội phạm như lừa đảo, trộm cắp và tội phạm máy tính. Tuy nhiên, các vụ cướp trực tiếp sử dụng bạo lực hoặc đe dọa để chiếm đoạt tiền ảo lại tương đối hiếm. Do đó, vụ cướp bitcoin xảy ra vào năm 2021 tại Nghĩa Xương, tỉnh Giang Tây (số 9/2022) đã thu hút sự chú ý rộng rãi. Vụ án này không chỉ có tình tiết đặc biệt mà còn có tranh cãi về việc định tính, cung cấp một tham khảo quan trọng cho ngành tư pháp trong cách xử lý các vụ án hình sự liên quan đến tài sản mã hóa.
Một, Tóm tắt vụ án: Một kế hoạch cướp Bitcoin chưa thành công
Vào tháng 5 năm 2021, Lai nào đó do thua lỗ khi giao dịch tiền ảo, biết rằng Peng nào đó sở hữu ít nhất 5 bitcoin (khi đó mỗi cái trị giá khoảng 255.000 nhân dân tệ), nảy sinh ý định cướp bóc. Anh ta đã đăng bài trên mạng tìm đồng phạm, chủ động liên lạc với một người nào đó và tham gia kế hoạch. Hai người đã gặp nhau tại Nghĩa Xuân, thuê khách sạn và lập kế hoạch chi tiết: chuẩn bị triệu tập ít nhất 4 người, lấy lý do đầu tư để hẹn Peng đến một nơi hẻo lánh, dùng dây nylon khống chế Peng và đồng bọn của anh ta, buộc họ phải giao ra tài khoản và mật khẩu bitcoin.
Lại M certain thậm chí đã nhặt được 7 dây buộc nylon gần khách sạn và liên tục liên lạc với các đồng bọn tiềm năng khác. Tuy nhiên, cảnh sát đã nhanh chóng hành động dựa trên manh mối và bắt giữ hai người vào chiều ngày 11 tháng 5, kế hoạch tội phạm đã bị chấm dứt trước khi được thực hiện.
Tòa án sơ thẩm xác định hai người cấu thành tội cướp, lần lượt bị phạt tù ba năm và một năm cùng với án phạt tiền. Sau khi hai người không phục và kháng cáo, tòa án phúc thẩm cho rằng vụ án thuộc giai đoạn chuẩn bị cướp, không gây ra thiệt hại thực tế, và chưa có đánh giá hợp lý về giá trị Bitcoin, nên đã sửa án phạt của Lai thành một năm sáu tháng và của Hướng thành chín tháng tù, rút ngắn đáng kể thời gian thi hành án.
Hai, cướp Bitcoin có cấu thành tội cướp không?
Một trong những điểm tranh chấp cốt lõi của vụ án này là: việc cướp tiền ảo có phù hợp với các yếu tố cấu thành tội cướp theo luật hình sự không? Quyết định có hiệu lực của tòa án đã đưa ra câu trả lời khẳng định.
Bộ luật hình sự quy định, tội cướp là hành vi cướp đoạt tài sản công và tư bằng bạo lực, đe dọa và các phương thức khác. Mặc dù bitcoin về bản chất là một chuỗi dữ liệu mã hóa, nhưng nó có tính trao đổi, tính chuyển nhượng và giá trị thị trường thực tế, phù hợp với ba đặc điểm của "tài sản theo nghĩa rộng": khả năng quản lý, khả năng chuyển nhượng và giá trị.
Tòa án phúc thẩm đã trích dẫn các tài liệu chính sách liên quan, xác định rằng Bitcoin thuộc về "hàng hóa ảo đặc biệt", tuy không có vị thế tiền tệ nhưng vẫn thuộc về "tài sản dữ liệu" cần được pháp luật bảo vệ. Do đó, việc cướp Bitcoin không khác gì so với việc cướp tiền mặt hoặc điện thoại di động, cũng xâm phạm lợi ích tài sản của người khác.
Mặc dù Lai và những người khác chưa thực sự bắt tay vào hành vi cướp, nhưng hành vi chuẩn bị công cụ và lập kế hoạch chi tiết đã cấu thành tội phạm chuẩn bị cho tội cướp. Tòa án kết hợp với các giải thích tư pháp liên quan, cuối cùng xác định hành vi của họ cấu thành tội cướp, nhưng đã giảm nhẹ hình phạt.
Ba, hình phạt tội phạm tiền ảo: Xác định giá trị tài sản là chìa khóa
Trong các vụ cướp liên quan đến tiền ảo, ngoài việc xem xét cách thức hành động, "số tiền cướp được" cũng là một cơ sở quan trọng để định hình mức án. Tuy nhiên, việc định giá chính xác tài sản mã hóa trở thành một khó khăn lớn trong thực tiễn tư pháp.
Tòa án cấp một căn cứ vào giá thị trường của Bitcoin tại thời điểm xảy ra vụ án (khoảng 255.000 nhân dân tệ/đồng) để xác định rằng hai người này có ý định cướp ít nhất một đồng Bitcoin, thuộc "số lượng đặc biệt lớn", do đó bị phán quyết hình phạt nặng. Tuy nhiên, tòa án cấp hai đã đưa ra quan điểm khác: trước tiên, vụ án chưa đi vào giai đoạn thực hiện, không có tài sản thực sự bị chiếm đoạt; thứ hai, trong nước thiếu thị trường giao dịch Bitcoin hợp pháp, việc xác định giá cả thiếu tiêu chuẩn rõ ràng; cuối cùng, việc kết tội tội cướp nên dựa vào số tiền thực tế bị chiếm đoạt, giai đoạn dự tính khó có thể xác định giá trị chính xác.
Tòa án phúc thẩm chỉ ra rằng việc xác định giá trị của tài sản mã hóa nên tuân theo nguyên tắc "bù đắp tổn thất", lấy tổn thất thực tế của nạn nhân làm cơ sở chính, chủ yếu xem xét các yếu tố sau:
Giá mua của nạn nhân: phản ánh chính xác nhất tổn thất, ưu tiên áp dụng.
Giá giao dịch tại thời điểm xảy ra vụ việc: Nếu không có hồ sơ mua, có thể tham khảo giá tức thời trên các nền tảng nước ngoài tại thời điểm vi phạm.
Giá bán hàng ăn cắp: Nếu có, có thể làm cơ sở phụ.
Tòa án cũng nhấn mạnh, mặc dù nước ta không công nhận vị thế tiền tệ của Bitcoin, nhưng không cấm cá nhân sở hữu và chuyển nhượng. Do đó, quyền sở hữu hợp pháp của nạn nhân đối với Tiền ảo nên được bảo vệ bởi pháp luật.
Cuối cùng, tòa phúc thẩm quyết định không tăng nặng hình phạt vì "số lượng lớn" của vụ cướp, mà thay vào đó xem xét tổng hợp tính nguy hiểm, phương thức và rủi ro thực tế trong giai đoạn chuẩn bị cướp, đưa ra phán quyết tương đối nhẹ hơn cho hai bị cáo, thể hiện thái độ lý trí và thận trọng của cơ quan tư pháp trong việc xử lý các vụ án tội phạm tài sản mới.
Bốn, Kết luận: Triển vọng tương lai của việc bảo vệ pháp lý tài sản mã hóa
Bản án này không chỉ cung cấp hướng dẫn mẫu cho việc xử lý các vụ án cướp liên quan đến Tiền ảo, mà còn truyền đạt một thông điệp rõ ràng: thuộc tính tài sản của Tiền ảo đã được công nhận rộng rãi trong thực tiễn luật hình sự Trung Quốc.
Trong khuôn khổ pháp luật hiện hành, mặc dù các tài sản mã hóa như Bitcoin không có thuộc tính tiền tệ, nhưng giá trị tài sản của chúng đã được công nhận rõ ràng. Dù là thông qua lừa đảo, trộm cắp, kiểm soát trái phép hệ thống máy tính, hay tống tiền, cướp bóc bằng bạo lực, chỉ cần người thực hiện hành vi nhằm mục đích chiếm đoạt trái phép thực hiện hành vi xâm hại, đều sẽ bị xử lý theo tội phạm tài sản.
Với sự phát triển sâu sắc của nền kinh tế số, các vụ án hình sự liên quan đến tài sản mã hóa có thể sẽ xuất hiện nhiều đặc điểm đa dạng hơn, điều này sẽ mang lại những thách thức mới cho các cơ quan tư pháp. Trong tương lai, pháp luật cần làm rõ hơn về thuộc tính pháp lý của tiền ảo, tiêu chuẩn định giá thị trường cũng như ranh giới giữa dữ liệu và tài sản, thiết lập các quy tắc phán quyết tư pháp thống nhất và ổn định hơn. Đồng thời, các chuyên gia pháp lý liên quan cũng cần không ngừng nâng cao năng lực chuyên môn, tăng cường hiểu biết về công nghệ mã hóa và thị trường, để có thể đối phó tốt hơn với các vấn đề pháp lý trong lĩnh vực này.
Có thể thấy, theo thời gian, tài sản mã hóa sẽ nhận được nhiều sự công nhận và bảo vệ pháp lý hơn, trong khi bất kỳ hành vi xâm phạm quyền lợi của người sở hữu hợp pháp cũng sẽ phải đối mặt với các hình phạt pháp lý nghiêm khắc hơn.
Trang này có thể chứa nội dung của bên thứ ba, được cung cấp chỉ nhằm mục đích thông tin (không phải là tuyên bố/bảo đảm) và không được coi là sự chứng thực cho quan điểm của Gate hoặc là lời khuyên về tài chính hoặc chuyên môn. Xem Tuyên bố từ chối trách nhiệm để biết chi tiết.
22 thích
Phần thưởng
22
8
Chia sẻ
Bình luận
0/400
ChainMaskedRider
· 07-15 15:29
Muốn tranh giành btc? Hãy đào trước đã, anh em.
Xem bản gốcTrả lời0
GasGuru
· 07-15 14:58
Mấy cái coin này không thể bị cướp đi được, được chứ?
Xem bản gốcTrả lời0
BearMarketSurvivor
· 07-15 14:35
Các công trình phòng thủ cần được bố trí theo từng lớp... Cuộc chiến này chúng ta mới chỉ bắt đầu.
Xem bản gốcTrả lời0
GasWrangler
· 07-12 16:11
về mặt kỹ thuật là một sự diễn giải pháp lý có khuyết điểm... tài sản yêu cầu xác thực lớp cơ sở thật sự
Xem bản gốcTrả lời0
TokenomicsTinfoilHat
· 07-12 16:10
Cướp giật offline là chơi trong thế giới tiền điện tử phải không?
Xem bản gốcTrả lời0
MEVEye
· 07-12 16:07
Đáng lẽ phải có luật rồi, bây giờ quá hỗn loạn.
Xem bản gốcTrả lời0
DefiPlaybook
· 07-12 16:03
Dữ liệu TVL có thể đáng tham khảo.
Xem bản gốcTrả lời0
GasOptimizer
· 07-12 15:59
lợi nhuận gas quá thấp, cướp còn không bằng viết hợp đồng thông minh
Vụ cướp tiền ảo đã làm dấy lên các cuộc thảo luận sôi nổi về các cân nhắc định vị và kết án của tài sản tiền điện tử trong thực tiễn tư pháp
Tiền ảo抢劫案：mã hóa资产的法律定位与司法实践
Giới thiệu
Trong những năm gần đây, Bitcoin, Ethereum, Tether và các loại mã hóa khác đã dần trở nên quen thuộc với công chúng. Những tài sản kỹ thuật số này mặc dù thể hiện dưới dạng mã và dữ liệu, nhưng do giá trị nội tại, khả năng chuyển nhượng và tính độc quyền của chúng, thực tế đã có những đặc điểm bản chất của tài sản. Tại Trung Quốc, mặc dù các chính sách liên quan rõ ràng cấm việc sử dụng tiền ảo như là tiền tệ hợp pháp hoặc đầu cơ, nhưng trong thực tiễn tư pháp, chúng đã được công nhận rộng rãi với tư cách là "hàng hóa ảo đặc thù" hoặc "tài sản dạng dữ liệu".
Trong lĩnh vực tư pháp hình sự, số lượng vụ án liên quan đến tiền ảo ngày càng tăng theo từng năm, chủ yếu tập trung vào các loại tội phạm như lừa đảo, trộm cắp và tội phạm máy tính. Tuy nhiên, các vụ cướp trực tiếp sử dụng bạo lực hoặc đe dọa để chiếm đoạt tiền ảo lại tương đối hiếm. Do đó, vụ cướp bitcoin xảy ra vào năm 2021 tại Nghĩa Xương, tỉnh Giang Tây (số 9/2022) đã thu hút sự chú ý rộng rãi. Vụ án này không chỉ có tình tiết đặc biệt mà còn có tranh cãi về việc định tính, cung cấp một tham khảo quan trọng cho ngành tư pháp trong cách xử lý các vụ án hình sự liên quan đến tài sản mã hóa.
Một, Tóm tắt vụ án: Một kế hoạch cướp Bitcoin chưa thành công
Vào tháng 5 năm 2021, Lai nào đó do thua lỗ khi giao dịch tiền ảo, biết rằng Peng nào đó sở hữu ít nhất 5 bitcoin (khi đó mỗi cái trị giá khoảng 255.000 nhân dân tệ), nảy sinh ý định cướp bóc. Anh ta đã đăng bài trên mạng tìm đồng phạm, chủ động liên lạc với một người nào đó và tham gia kế hoạch. Hai người đã gặp nhau tại Nghĩa Xuân, thuê khách sạn và lập kế hoạch chi tiết: chuẩn bị triệu tập ít nhất 4 người, lấy lý do đầu tư để hẹn Peng đến một nơi hẻo lánh, dùng dây nylon khống chế Peng và đồng bọn của anh ta, buộc họ phải giao ra tài khoản và mật khẩu bitcoin.
Lại M certain thậm chí đã nhặt được 7 dây buộc nylon gần khách sạn và liên tục liên lạc với các đồng bọn tiềm năng khác. Tuy nhiên, cảnh sát đã nhanh chóng hành động dựa trên manh mối và bắt giữ hai người vào chiều ngày 11 tháng 5, kế hoạch tội phạm đã bị chấm dứt trước khi được thực hiện.
Tòa án sơ thẩm xác định hai người cấu thành tội cướp, lần lượt bị phạt tù ba năm và một năm cùng với án phạt tiền. Sau khi hai người không phục và kháng cáo, tòa án phúc thẩm cho rằng vụ án thuộc giai đoạn chuẩn bị cướp, không gây ra thiệt hại thực tế, và chưa có đánh giá hợp lý về giá trị Bitcoin, nên đã sửa án phạt của Lai thành một năm sáu tháng và của Hướng thành chín tháng tù, rút ngắn đáng kể thời gian thi hành án.
Hai, cướp Bitcoin có cấu thành tội cướp không?
Một trong những điểm tranh chấp cốt lõi của vụ án này là: việc cướp tiền ảo có phù hợp với các yếu tố cấu thành tội cướp theo luật hình sự không? Quyết định có hiệu lực của tòa án đã đưa ra câu trả lời khẳng định.
Bộ luật hình sự quy định, tội cướp là hành vi cướp đoạt tài sản công và tư bằng bạo lực, đe dọa và các phương thức khác. Mặc dù bitcoin về bản chất là một chuỗi dữ liệu mã hóa, nhưng nó có tính trao đổi, tính chuyển nhượng và giá trị thị trường thực tế, phù hợp với ba đặc điểm của "tài sản theo nghĩa rộng": khả năng quản lý, khả năng chuyển nhượng và giá trị.
Tòa án phúc thẩm đã trích dẫn các tài liệu chính sách liên quan, xác định rằng Bitcoin thuộc về "hàng hóa ảo đặc biệt", tuy không có vị thế tiền tệ nhưng vẫn thuộc về "tài sản dữ liệu" cần được pháp luật bảo vệ. Do đó, việc cướp Bitcoin không khác gì so với việc cướp tiền mặt hoặc điện thoại di động, cũng xâm phạm lợi ích tài sản của người khác.
Mặc dù Lai và những người khác chưa thực sự bắt tay vào hành vi cướp, nhưng hành vi chuẩn bị công cụ và lập kế hoạch chi tiết đã cấu thành tội phạm chuẩn bị cho tội cướp. Tòa án kết hợp với các giải thích tư pháp liên quan, cuối cùng xác định hành vi của họ cấu thành tội cướp, nhưng đã giảm nhẹ hình phạt.
Ba, hình phạt tội phạm tiền ảo: Xác định giá trị tài sản là chìa khóa
Trong các vụ cướp liên quan đến tiền ảo, ngoài việc xem xét cách thức hành động, "số tiền cướp được" cũng là một cơ sở quan trọng để định hình mức án. Tuy nhiên, việc định giá chính xác tài sản mã hóa trở thành một khó khăn lớn trong thực tiễn tư pháp.
Tòa án cấp một căn cứ vào giá thị trường của Bitcoin tại thời điểm xảy ra vụ án (khoảng 255.000 nhân dân tệ/đồng) để xác định rằng hai người này có ý định cướp ít nhất một đồng Bitcoin, thuộc "số lượng đặc biệt lớn", do đó bị phán quyết hình phạt nặng. Tuy nhiên, tòa án cấp hai đã đưa ra quan điểm khác: trước tiên, vụ án chưa đi vào giai đoạn thực hiện, không có tài sản thực sự bị chiếm đoạt; thứ hai, trong nước thiếu thị trường giao dịch Bitcoin hợp pháp, việc xác định giá cả thiếu tiêu chuẩn rõ ràng; cuối cùng, việc kết tội tội cướp nên dựa vào số tiền thực tế bị chiếm đoạt, giai đoạn dự tính khó có thể xác định giá trị chính xác.
Tòa án phúc thẩm chỉ ra rằng việc xác định giá trị của tài sản mã hóa nên tuân theo nguyên tắc "bù đắp tổn thất", lấy tổn thất thực tế của nạn nhân làm cơ sở chính, chủ yếu xem xét các yếu tố sau:
Tòa án cũng nhấn mạnh, mặc dù nước ta không công nhận vị thế tiền tệ của Bitcoin, nhưng không cấm cá nhân sở hữu và chuyển nhượng. Do đó, quyền sở hữu hợp pháp của nạn nhân đối với Tiền ảo nên được bảo vệ bởi pháp luật.
Cuối cùng, tòa phúc thẩm quyết định không tăng nặng hình phạt vì "số lượng lớn" của vụ cướp, mà thay vào đó xem xét tổng hợp tính nguy hiểm, phương thức và rủi ro thực tế trong giai đoạn chuẩn bị cướp, đưa ra phán quyết tương đối nhẹ hơn cho hai bị cáo, thể hiện thái độ lý trí và thận trọng của cơ quan tư pháp trong việc xử lý các vụ án tội phạm tài sản mới.
Bốn, Kết luận: Triển vọng tương lai của việc bảo vệ pháp lý tài sản mã hóa
Bản án này không chỉ cung cấp hướng dẫn mẫu cho việc xử lý các vụ án cướp liên quan đến Tiền ảo, mà còn truyền đạt một thông điệp rõ ràng: thuộc tính tài sản của Tiền ảo đã được công nhận rộng rãi trong thực tiễn luật hình sự Trung Quốc.
Trong khuôn khổ pháp luật hiện hành, mặc dù các tài sản mã hóa như Bitcoin không có thuộc tính tiền tệ, nhưng giá trị tài sản của chúng đã được công nhận rõ ràng. Dù là thông qua lừa đảo, trộm cắp, kiểm soát trái phép hệ thống máy tính, hay tống tiền, cướp bóc bằng bạo lực, chỉ cần người thực hiện hành vi nhằm mục đích chiếm đoạt trái phép thực hiện hành vi xâm hại, đều sẽ bị xử lý theo tội phạm tài sản.
Với sự phát triển sâu sắc của nền kinh tế số, các vụ án hình sự liên quan đến tài sản mã hóa có thể sẽ xuất hiện nhiều đặc điểm đa dạng hơn, điều này sẽ mang lại những thách thức mới cho các cơ quan tư pháp. Trong tương lai, pháp luật cần làm rõ hơn về thuộc tính pháp lý của tiền ảo, tiêu chuẩn định giá thị trường cũng như ranh giới giữa dữ liệu và tài sản, thiết lập các quy tắc phán quyết tư pháp thống nhất và ổn định hơn. Đồng thời, các chuyên gia pháp lý liên quan cũng cần không ngừng nâng cao năng lực chuyên môn, tăng cường hiểu biết về công nghệ mã hóa và thị trường, để có thể đối phó tốt hơn với các vấn đề pháp lý trong lĩnh vực này.
Có thể thấy, theo thời gian, tài sản mã hóa sẽ nhận được nhiều sự công nhận và bảo vệ pháp lý hơn, trong khi bất kỳ hành vi xâm phạm quyền lợi của người sở hữu hợp pháp cũng sẽ phải đối mặt với các hình phạt pháp lý nghiêm khắc hơn.