Phân tích việc xác định tư pháp liên quan đến tội phạm tiền ảo

Một, Tóm tắt

Gần đây, thông qua việc nghiên cứu sâu về các án lệ hình sự liên quan đến tiền ảo, chúng ta có thể thấy rằng các cơ quan tư pháp có một số "quy tắc ngầm" hoặc sự phụ thuộc vào tiêu chuẩn kết tội khi xử lý các vụ án như vậy. Bài viết này sẽ khám phá cách mà thực tiễn tư pháp xác định hành vi nào cấu thành tội phạm trong các tội phạm liên quan đến coin phổ biến.

Hai, ví dụ điển hình

Vào tháng 4 năm 2020, Tòa án cao cấp tỉnh Chiết Giang đã đưa ra một phán quyết quan trọng, nêu rõ: "Hành vi lấy danh nghĩa giao dịch tiền ảo để thu hút đầu tư từ công chúng, và sử dụng các phương pháp tiếp thị đa cấp để phát triển tuyến dưới, lợi dụng công nghệ blockchain để quảng bá thu hút đầu tư, nhưng thực chất là thao túng giá cả để thu lợi, nên được định danh là tội lừa đảo, chứ không phải tội tổ chức, lãnh đạo tiếp thị đa cấp hoặc tội tiếp nhận công chúng gửi tiền trái phép."

Vụ án liên quan đến phát coin, quảng bá, tiếp thị và ICO cùng nhiều mô hình kinh doanh khác. Điểm đặc biệt của vụ án này là, kẻ chủ mưu ban đầu bị tuyên án treo vì tội tổ chức, lãnh đạo hoạt động lừa đảo, nhưng sau đó bản án ban đầu bị hủy bỏ, chuyển sang tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản và bị tuyên án chung thân. Sự khác biệt trong bản án này đã gợi ra những suy nghĩ sâu sắc về logic kết tội trong các tội phạm lừa đảo và tội phạm theo hình thức đa cấp.

Ba, xác định pháp lý về tội phạm liên quan đến coin

（一）Vấn đề hợp pháp của giao dịch tiền ảo

Kể từ khi các bộ bảy của quốc gia phát hành thông báo về việc phòng ngừa rủi ro phát hành tiền ảo vào tháng 9 năm 2017, việc phát hành tiền ảo trong lãnh thổ Trung Quốc đã được coi là hành vi huy động vốn công khai bất hợp pháp không được phê duyệt, có dấu hiệu vi phạm pháp luật như huy động vốn bất hợp pháp. Ngay cả tiền ảo phát hành ở nước ngoài, nếu muốn thực hiện việc chuyển đổi giá trị, vẫn cần phải đổi sang tiền tệ hợp pháp. Các cơ quan tư pháp cho rằng, việc phát hành tiền ảo không được nhà nước công nhận, bản thân nó không có giá trị lưu thông, chỉ tồn tại như một khái niệm ảo, không có giá trị kinh tế thực tế.

(ii) Các loại tội phạm liên quan đến tiền ảo thường gặp

1. Tội phạm lừa đảo: bao gồm tội lừa đảo, tội lừa đảo hợp đồng, tội lừa đảo huy động vốn, v.v.
2. Tội phạm đa cấp
3. Tội phạm mở sòng bạc
4. Tội kinh doanh trái phép

（ba）Logic kết tội liên quan đến tội phạm tiền ảo

Lấy tội phạm lừa đảo theo mô hình đa cấp và tội lừa đảo huy động vốn làm ví dụ:

1. Các yếu tố cấu thành tội phạm lừa đảo đa cấp:

   • Thiết lập ngưỡng hấp thụ người tham gia
   • Tính toán tiền thưởng hoặc hoàn tiền dựa trên số lượng nhân viên phát triển
   • Tổ chức đạt ba cấp độ trở lên, và số người vượt quá ba mươi.
   • Mục đích của người thực hiện là lừa đảo tài sản của người tham gia

2. Xác định tội phạm lừa đảo:

   • Người thực hiện hành vi đã làm cho nạn nhân có nhận thức sai lầm và từ đó xử lý tài sản.
   • Cuối cùng dẫn đến việc người có quyền tài sản bị thiệt hại
   • Tiền ảo trong các vụ án, coin ảo được sử dụng như công cụ gian lận để đổi lấy coin chính thống.

Trong các trường hợp thực tế, cơ sở chính để tòa án quy kết tội phạm truyền bá đa cấp thành tội lừa đảo huy động vốn là: người thực hiện hành vi thu hút đầu tư thông qua tiền ảo không có giá trị thực tế, hình thành quỹ, về bản chất thuộc hành vi huy động vốn trái phép. Đồng thời, việc người thực hiện hành vi sử dụng số tiền thu được cho tiêu dùng cá nhân và chuyển ra nước ngoài cũng được xem là có ý thức chủ quan về lừa đảo huy động vốn.

Bốn, Kết luận

Mặc dù việc đầu tư vào tiền ảo không bị cấm rõ ràng, nhưng các quy định liên quan chỉ ra rằng, thiệt hại do việc đầu tư tiền ảo gây ra sẽ do nhà đầu tư tự chịu trách nhiệm. Tuy nhiên, hành vi nào sẽ được xác định là "có dấu hiệu phá hoại trật tự tài chính, gây hại cho an ninh tài chính" thì quyền giải thích thuộc về các cơ quan liên quan. Cần lưu ý rằng, các cơ quan thực thi pháp luật ở các khu vực khác nhau có thể có sự hiểu biết và thực hiện quy định khác nhau, điều này đặc biệt rõ ràng trong các vụ án liên quan đến tiền ảo.