Kara kuğu etkisi nedir?

"Siyah kuğu" - nadir, şok edici bir olaydır. Ekonomiyi ve piyasaları öngörülemezliği ile alt üst eder. Hisse senetleri ve kripto para birimleri özellikle büyük zarar görür.

Bu isim nereden geliyor? Bir zamanlar herkes emindi: kuğular sadece beyaz olur. Fakat 1697 yılında Hollandalı Willem de Vlaming, Avustralya'da siyah kuğular gördü. Onun şaşkınlığını hayal edin! Tüm dünya tersine döndü.

Nassim Taleb, New York'tan bir profesör, bununla ilgili bir kitap yazdı. Üç ana noktayı vurguluyor:

1. Hiç kimse onların yaklaşımını göremez.
2. Sonuçlar çok büyük.
3. Sonradan her şey açık görünüyor.

Nasıl kendilerini gösterirler?

Öz basit. Öngörülemez olan her şeyi mahvedebilir. Taleb korkunç bir örnek veriyor. Hindi hayatın güzel olduğunu düşünüyor. Her gün besleniyor. Sonra Şükran Günü geliyor. Hindi için bu, onun kişisel kara kuğusu.

Biz de sık sık bu hindiyi gibi davranıyoruz. İstikrara inanıyoruz. Sarsıntıları beklemiyoruz.

Ünlü finansal "kara kuğular"

1. Dotcom balonu 2001 yılı

Teknoloji patlaması sonsuz gibi görünüyordu. İnsanlar hisse senetlerini düşünmeden satın alıyordu. Sonra her şey çöktü.

• Hiç kimse çöküşe inanmak istemedi.
• Nasdaq %78,4 düştü
• İşsiz binlerce
• Artık herkes akıllı, diyor ki: "Bu açıktı!"

2. 2008 Krizi

Büyük durgunluk. Görünüşe göre hava bile ağırlaştı.

• Fed yönetimi şoktaydı
• İşsizlik %10'a yükseldi.
• 3,8 milyon kaybedilen ev
• Lehman Brothers sadece buharlaştı

3. 2010 Yılı Flash Çöküşü

Pazar dakikalar içinde çöküşe geçti. Bir şekilde korkutucu.

• Sanki bir hayalet borsaların üzerinden geçti.
• Bir trilyon dolar bir günde kayboldu
• Anlaşılan, bir çocuk algoritmalarla her şeyi ayarlamış.

4. Kripto para dramaları

Burada siyah kuğular sanki bir yuva kurmuş.

• Terra Mayıs 2022'de çöktü
• Bitcoin $39,000'dan $29,000'a düştü
• Celsius iflas etti ve bitcoin daha da düştü.
• FTX'in çöküşü piyasayı $15,000'a kadar düşürdü

Bu arada, 2025 yılında kripto piyasası hâlâ dalgalanıyor. Görünüşe göre hiçbir şey değişmiyor.

Nasıl korunulur?

Siyah kuğular gelecek. Bu kaçınılmaz. Sadece soru ne zaman.

1. Yumurtaları tek bir sepete koymayın. Hisse senetleri, altın, gayrimenkul — hepsinden biraz olsun bulunsun.

2. Paraları dağıtın. Farklı bankalar. Farklı platformlar. Güvenlik, konfordan daha önemlidir.

3. Panik yapın. Herkes satarken, belki de almak gerekir.

4. Ahlaki olarak hazır olun. Panik — en kötü danışmandır.

"Kara kuğu" etkisi hiçbir yere gitmeyecek. İmkansız her gün mümkün hale geliyor. Hazır olmak her zaman, sonradan pişman olmaktan iyidir.