M2: chỉ số tiền tệ chính và ảnh hưởng của nó đến các thị trường tài chính

Những điểm chính

• M2 (khối lượng tiền) là một chỉ số kinh tế tổng hợp, đo lường lượng tiền đang lưu thông. Bao gồm tiền mặt, tiền gửi không kỳ hạn và các tài sản có tính thanh khoản cao khác.

• M2 là một chỉ số quan trọng để dự đoán các chu kỳ kinh tế, xu hướng lạm phát và các biến động tiềm năng trên các thị trường tài chính, bao gồm cả lĩnh vực tiền điện tử.

• Các giai đoạn tăng trưởng nhanh M2 thường xảy ra trước các đợt bùng nổ lạm phát và ảnh hưởng đến chính sách tiền tệ của các ngân hàng trung ương.

M2 là gì và cấu trúc của nó

M2 là một chỉ số rộng về cung tiền, bao gồm các công cụ tài chính có tính thanh khoản cao và tương đối thanh khoản. Các ngân hàng trung ương sử dụng chỉ số này để đánh giá tính thanh khoản có sẵn trong nền kinh tế và đưa ra quyết định về chính sách tiền tệ.

Các thành phần chính của M2

1. Tiền mặt và tiền gửi không kỳ hạn (M1)

M1 hình thành cơ sở của khối lượng tiền tệ và bao gồm:

• Tiền vật chất đang lưu hành (tiền giấy và tiền xu)
• Tiền gửi không kỳ hạn, có sẵn qua thẻ ghi nợ và séc
• Séc du lịch ( ít phổ biến hơn trong nền kinh tế hiện đại )
• Các khoản tiền gửi séc khác có tính thanh khoản cao

2. Tiền gửi tiết kiệm

Tài khoản ngân hàng dành cho việc tích lũy tiền với lãi suất, nhưng có một số hạn chế về tần suất rút tiền.

3. Tiền gửi có kỳ hạn

Còn được gọi là chứng chỉ tiền gửi, là các khoản tiền gửi có thời hạn cố định với lãi suất trả. Thông thường, các khoản tiền gửi lên đến 100.000 đô la được tính vào M2.

4. Quỹ thị trường tiền tệ

Quỹ đầu tư, đầu tư vào các công cụ an toàn ngắn hạn. Cung cấp lợi suất cao hơn so với tài khoản tiết kiệm trong khi vẫn duy trì tính thanh khoản tương đối.

Cơ chế hoạt động của M2

Động thái M2 phản ánh sự thay đổi trong tổng số tiền có sẵn trong nền kinh tế. Sự gia tăng chỉ số này báo hiệu tính thanh khoản cao hơn, điều này có thể dẫn đến sự gia tăng chi tiêu tiêu dùng và đầu tư.

Khi mở rộng khối tiền M2, các tác nhân kinh tế có quyền truy cập vào một khối lượng lớn hơn của nguồn tài chính. Điều này góp phần vào việc tăng trưởng tín dụng, giảm chi phí vay mượn và kích thích hoạt động kinh tế.

Ngược lại, việc thu hẹp M2 có thể chỉ ra việc thắt chặt điều kiện tài chính, giảm nhu cầu tiêu dùng và sự chậm lại của tăng trưởng kinh tế.

Các yếu tố ảnh hưởng đến sự thay đổi M2

1. Hành động của các ngân hàng trung ương

Chính sách tiền tệ của các ngân hàng trung ương ảnh hưởng trực tiếp đến khối lượng tiền tệ. Các công cụ bao gồm:

• Thay đổi lãi suất cơ bản
• Hoạt động trên thị trường mở (mua/bán trái phiếu chính phủ)
• Điều chỉnh tỷ lệ dự trữ cho các ngân hàng thương mại

2. Chi tiêu công

Tăng chi tiêu công, chi trả trợ cấp khuyến khích hoặc giảm thuế đều góp phần vào sự gia tăng M2. Cắt giảm ngân sách và tăng thuế có tác động ngược lại.

3. Tín dụng ngân hàng

Các ngân hàng thương mại hoạt động như những người tạo ra tiền thông qua cơ chế dự trữ một phần. Việc mở rộng tín dụng làm tăng khối lượng tiền M2, trong khi việc cắt giảm cho vay làm chậm lại sự tăng trưởng của nó.

4. Hành vi của người tiêu dùng và doanh nghiệp

Sở thích của các tác nhân kinh tế đối với việc tiết kiệm và chi tiêu ảnh hưởng đến tốc độ lưu thông của tiền. Sự gia tăng tỷ lệ tiết kiệm có thể làm chậm lưu thông của khối lượng tiền ngay cả khi chỉ số M2 tuyệt đối tăng lên.

Mối quan hệ giữa M2 và lạm phát

Lịch sử đã chứng minh có sự tương quan giữa sự gia tăng của khối lượng tiền M2 và lạm phát, mặc dù mối quan hệ này không phải lúc nào cũng tuyến tính và phụ thuộc vào nhiều yếu tố:

• Lý thuyết tiền tệ cổ điển cho rằng việc tăng cung tiền trong khi khối lượng hàng hóa và dịch vụ không thay đổi dẫn đến sự gia tăng giá cả.
• Tốc độ lưu thông tiền tệ có thể thay đổi, làm yếu mối liên hệ trực tiếp giữa M2 và lạm phát
• Hiệu suất kinh tế có khả năng hấp thụ sự gia tăng khối lượng tiền mà không làm tăng giá đáng kể.

Các ngân hàng trung ương đang theo dõi chặt chẽ động thái của M2, điều chỉnh chính sách tiền tệ để đạt được các mục tiêu lạm phát. Sự gia tăng M2 vượt quá tốc độ tăng trưởng kinh tế thường buộc các nhà quản lý phải tăng lãi suất để kiềm chế các quá trình lạm phát.

Ảnh hưởng của M2 đến các thị trường tài chính

Thị trường tiền điện tử

Động thái của khối lượng tiền M2 có ảnh hưởng đáng kể đến lĩnh vực tiền điện tử:

• Giai đoạn mở rộng M2 thường đi kèm với dòng vốn vào các tài sản tiền điện tử, đặc biệt khi các nhà đầu tư tìm kiếm công cụ bảo vệ chống lại lạm phát tiềm năng.
• Sự thu hẹp M2 có thể gây ra dòng tiền chảy ra khỏi các tài sản rủi ro cao, bao gồm cả tiền điện tử.
• Sự tương quan của Bitcoin với động thái M2 đã tăng cường sau đại dịch COVID-19, điều này xác nhận nhận thức của nó như một công cụ bảo vệ chống lại sự mở rộng tiền tệ.

Thị trường chứng khoán

Ảnh hưởng của M2 đến thị trường chứng khoán biểu hiện qua một số kênh:

• Tăng cường thanh khoản trong hệ thống giúp thu hút vốn vào cổ phiếu
• Việc giảm lãi suất trong các giai đoạn mở rộng tiền tệ làm tăng sức hấp dẫn của cổ phiếu so với các công cụ nợ.
• Tăng trưởng lợi nhuận doanh nghiệp do sự phục hồi kinh tế, được kích thích bởi sự mở rộng M2

Thị trường trái phiếu

Động thái M2 ảnh hưởng trực tiếp đến lợi suất của các công cụ nợ:

• Sự gia tăng khối lượng tiền thường dẫn đến việc giảm lợi suất trái phiếu và tăng giá trị của chúng.
• Kỳ vọng về lạm phát trong tương lai, liên quan đến sự mở rộng M2, có thể gây ra hiệu ứng ngược lại.
• Các nhà đầu tư trong thời kỳ lạm phát cao có thể yêu cầu mức bồi thường rủi ro cao hơn khi đầu tư vào trái phiếu dài hạn.

Lãi suất

Có mối quan hệ nghịch giữa khối lượng tiền M2 và mức lãi suất:

• Các ngân hàng trung ương thường phản ứng với sự gia tăng nhanh chóng của M2 bằng cách tăng lãi suất
• Sự giảm M2 có thể kích thích việc nới lỏng chính sách tiền tệ và giảm lãi suất
• Thay đổi lãi suất ảnh hưởng đến sức hấp dẫn tương đối của các loại tài sản khác nhau

Nghiên cứu trường hợp: COVID-19 và sự gia tăng chưa từng có của M2

Đại dịch COVID-19 đã tạo ra những điều kiện độc đáo để quan sát ảnh hưởng của sự gia tăng đột ngột M2 đối với nền kinh tế và thị trường:

• Vào đầu năm 2021, mức tăng trưởng hàng năm M2 ở Hoa Kỳ đạt kỷ lục 27%
• Các yếu tố chính bao gồm các chương trình kích thích quy mô lớn của chính phủ, tăng cường trợ cấp xã hội và giảm lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang.
• Thị trường tiền điện tử và chứng khoán đã thể hiện sự tăng trưởng đáng kể trong giai đoạn này
• Đến cuối năm 2022, sự tăng trưởng M2 đã chậm lại và trở thành âm do việc thắt chặt chính sách tiền tệ để chống lại lạm phát.
• Điều này trùng hợp với sự điều chỉnh trên thị trường tiền điện tử và chứng khoán

Ví dụ này minh họa rõ ràng mối liên hệ giữa khối lượng tiền, các quá trình lạm phát và động thái của các loại tài sản khác nhau.

Ý nghĩa thực tiễn của M2

M2 là một công cụ quan trọng để hiểu các xu hướng vĩ mô và đưa ra quyết định đầu tư:

• Dành cho nhà đầu tư: Theo dõi động thái M2 giúp dự đoán những thay đổi tiềm năng trong chính sách tiền tệ và ảnh hưởng của chúng đến các loại tài sản khác nhau.
• Cho các nhà quản lý: Chỉ số này là một điểm tham chiếu trong việc xác định chính sách tiền tệ tối ưu.
• Dành cho các nhà kinh tế: M2 là chỉ báo về tình trạng tổng thể của nền kinh tế và các rủi ro lạm phát tiềm ẩn.

Phân tích các xu hướng dài hạn của M2 kết hợp với các chỉ số vĩ mô khác cho phép hình thành một cái nhìn toàn diện hơn về các quá trình chu kỳ trong nền kinh tế.

M2 như một chỉ số sức khỏe kinh tế

M2 không chỉ là một chỉ số thống kê, mà còn là một chỉ báo tổng hợp về tình trạng kinh tế. Nó phản ánh khả năng tiếp cận tiền cho các giao dịch hàng ngày, đầu tư và tiết kiệm.

Những biến động mạnh trong động lực M2 có thể báo hiệu các vấn đề kinh tế tiềm ẩn:

• Tăng trưởng quá nhanh có thể báo hiệu áp lực lạm phát
• Sự giảm sút đáng kể có thể chỉ ra nguy cơ giảm phát và suy thoái kinh tế

Nhờ vào bản chất toàn diện của nó, M2 vẫn là một trong những chỉ số thông tin nhất để đánh giá tình trạng hiện tại của nền kinh tế và dự đoán những thay đổi có thể xảy ra trên các thị trường tài chính.