Yazar: Zheng Jie, Artemis veri araştırmacısı; Cosmo Jiang, Pantera Capital portföy yöneticisi Çeviren: Shaw, Altın Finans
Özet: Şu anda, kripto para veri sağlayıcıları aynı token için arz göstergelerinde büyük farklılıklar göstermektedir, bu da piyasa değeri veya değerleme çarpanlarını (örneğin piyasa değeri/gelir) büyük ölçüde etkilemektedir. Artemis ve Pantera Capital, "Dolaşım Arzı" (Outstanding Supply) adını verdikleri basit bir çerçeve önerdiler; bu, toplam arz - protokolde tutulan toplam miktar şeklindedir ve hisse senedi piyasasındaki "Dolaşımda Olan Hisseler" (Outstanding Shares) ile benzerdir; bu, toplam ihraç edilen hisse sayısı - toplam geri alınan hisse sayısıdır. Amacımız, yatırımcılara token ile hisse senetleri arasındaki değerleme karşılaştırması konusunda daha net bir anlayış sağlamaktır.
Giriş
Yatırımcılar hisse senedi satın aldıklarında, hisse senedinin ihraç durumu hakkında bilgi sahibi olmak için genellikle aşağıdaki birkaç ana veriye dikkat ederler:
Hukuki Hisse Senetleri (Yetkilendirilmiş Hisse Sayısı): Şirketin yasal düzenlemelere göre ihraç etmesine izin verilen toplam hisse senedi sayısı.
İhraç Edilen Hisseler (İhraç Edilen Hisse Sayısı): Şirketin kuruluşundan bu yana fiilen ihraç edilen hisse sayısı.
Dolaşımdaki Hisseler (Dolaşım Hisse Sayısı): Şu anda tüm yatırımcılar tarafından tutulan hisse sayısı, bu veri şirketin kendisinin sahip olduğu hissenin sayısını içermez.
Serbest İhraç Hisseleri (İhraç Edilebilir Hisse Sayısı): Kamuya açık olarak işlem görebilecek hisse sayısı.
Neden önemli?
Bu veriler yatırımcılar için son derece önemlidir ve aşağıdaki birkaç alanda kendini göstermektedir:
Mülkiyet Tanımı: Yatırımcılar bu veriler aracılığıyla satın aldıkları şirketin ekonomik haklarındaki pay durumunu net bir şekilde belirleyebilir.
Tedarik Risk Değerlendirmesi: Yatırımcılara gelecekteki piyasada olası yeni hisse senedi arzını tahmin etme konusunda yardımcı olabilir.
Likidite Değerlendirmesi: Yatırımcıların bu hisse senedinin piyasada işlem görme zorluğunu ölçmesine yardımcı olur, yani hisse fiyatını önemli ölçüde etkilemeden işlem yapma olasılığını değerlendirir.
Kaynak: Artemis
Uber'e bir bakalım.
Yetki Verilen Hisseler: 5 milyar hisse → Uber'in ihraç etmesine izin verilen maksimum hisse sayısı. Kamu piyasası yatırımcıları hemen hemen hiç yetki verilen hisselerden bahsetmez.
İhraç Edilen Hisseler: Yaklaşık 2.1 milyar hisse → Uber'in gerçek ihraç ettiği hisse sayısı
Dolaşım Hissesi: Yaklaşık 2.09 milyar hisse → Uber yatırımcılarının şu anda sahip olduğu hisse sayısı. İşte bu, halka açık piyasa yatırımcılarının gerçekten önem verdiği hisse sayısı.
Serbest Dolaşımdaki Hisse Senetleri: Yaklaşık 2.07 milyar hisse → Piyasada gerçekten dolaşabilen hisse sayısı.
Şimdi, Uber'in değerlemesinin yetkilendirilmiş hisseleri temel alındığını hayal edin, o zaman 469 milyar dolar piyasa değerine ve 70 katına kadar bir fiyat-kazanç oranına sahip bir şirket gibi görünecek, bu pek mantıklı değil. Yetkilendirilmiş hisseler, hiçbir yatırımcının bir şirketin değerlemesi için kullandığı bir sayı değildir çünkü yetkilendirilmiş hisselerin hisse fiyatı ile çarpılması ekonomik olarak pratik bir anlam taşımaz.
Ancak gerçekte, yatırımcılar Uber'in dolaşımdaki hisseleri (yaklaşık 2.09 milyar hissesi) üzerinden değerini değerlendiriyorlar ki bu da Uber'in piyasa değerini 195.9 milyar dolara yaklaştırıyor (17 Ağustos 2025 itibarıyla), beklenen fiyat-kazanç oranı ise 30'dur. Dolaşımdaki hisseler, şirketin değer payına sahip olanların ekonomik gerçeğini yansıtır.
Mevcut Token Arz Göstergelerinde Var Olan Sorunlar
Kripto para alanında, çoğu yatırımcı yalnızca tokenların dolaşım arzı ile ilgilenmektedir.
Dolaşım arzı = Kamuya sunulan ticaret için mevcut olan token
Ancak, dolaşımdaki arzın tanımı büyük farklılıklar göstermektedir:
Bazı projeler kilitli tokenleri hesaplayacak, bazıları ise hesaplamayacak.
Bazıları rezerv cüzdanını hesaba katar, bazıları ise katmaz.
Bazıları yok edilen tokenleri göz ardı edebilir.
Bazı projeler, herhangi bir açık bildirimde bulunmadan tokenleri gizlice serbest bırakabilir.
Diğer yandan, yatırımcılar sık sık FDV (tamamen seyreltilmiş değerleme) görür.
FDV (Tam Seyreltilmiş Değer) = Token Fiyatı × Toplam Arz
Bu, Uber'in değerlemesi gibi, mevcut tüm hisselerin yarın işlem görebileceği ya da yukarıda belirtilen 469 milyar dolarlık piyasa değeri gibi, ekonomik olarak da yanlış bir durumdur.
Bu nedenle, yatırımcılar yalnızca aşağıdaki iki seçenekten birini seçebilir: FDV (yani tüm çıkarılmış tokenler) veya dolaşımdaki arz (tanımı karmaşık ve tutarsızdır ve kritik olan, genellikle tahsis edilmemiş ve dolaşımda olmayan tokenleri hariç tutar).
Neden "Dolaşımdaki Arz Miktarı" Kullanışlı Bir Ara Değerdir
"İlgili arz miktarının" rolü burada ortaya çıkmaktadır. "İlgili arz miktarı", oluşturulan tüm tokenleri istatistiksel olarak sayarken, aynı zamanda protokolün sahip olduğu ancak gerçekte dolaşımda olmayan kısımları, örneğin vakıf, rezerv veya laboratuvarların sahip olduğu tokenleri hariç tutar.
Bu, kripto para alanında "serbest hisse" kavramı olarak anlaşılabilir.
Tam olarak seyreltilmiş değerlere kıyasla, "ihraç edilmiş arz" daha ilgili bir değerdir;
Dolaşım arzına kıyasla, "ihraç edilmiş arz" tanımı daha net ve standartları daha birleştiricidir.
"İhraç Edilen Arz Miktarı", ekonomik gerçeklere dayanan bir ara çözümdür ve yatırımcılar için güvenilirdir.
Gerçek Token Örneği - Hyperliquid
Kaynak: Artemis
Kaynak: Artemis
Neden "Dolaşımdaki Arz Miktarı" Hayati Öneme Sahip
Yıllardır, kripto para alanında, token değerlemesi genellikle "Tam Seyreltilmiş Değerleme (FDV) = Maksimum Arz × Fiyat" yöntemi varsayılarak yapılmaktadır. Bu, Uber'in değerlemesini yaparken, 5 milyar yetkilendirilmiş hisse senedinin tamamının aslında ihraç edildiği varsayımına benzer. Bu, Uber'in değerlemesini yaklaşık 469 milyar dolara çıkarırken, genellikle Google Finance'ta gördüğünüz yaklaşık 196 milyar dolarlık piyasa değerinin yerine geçmektedir.
Daha sonra, sektör toplam arz (Total Supply ) kullanmaya yöneldi, ancak bu hala değerleme için bir abartıdır, çünkü toplam arz protokolün sahip olduğu miktarı içerir. Hyperliquid örneğinde, çıkarılan 1 milyar HYPE tokeninin %6'sı (yani 60 milyon token) Hyper Vakfı tarafından tutulmaktadır. Bu tokenler protokole aittir ve protokolün işletilmesi, proje finansmanı veya ekip maaş ödemeleri gibi amaçlar için kullanılabilir. Ekonomi açısından bakıldığında, bunlar yatırımcıların sahip olduğu tokenlerden esasen farklıdır.
Buna dayanarak, Hyperliquid'in ihraç edilmiş arzı (yaklaşık 20.8 milyar dolar) bize "gerçek" piyasa değeri perspektifine en yakın olanı sunmaktadır. Bu kavram, hisse senedi piyasasındaki dolaşımdaki hisse senetleri kavramına benzer, yani yatırımcılar tarafından tutulan tüm token'ları kapsar ve aynı zamanda hissenin kendi stokunu hariç tutar.
Buna karşılık, Hyperliquid'in dolaşımdaki arz değeri (yaklaşık 10.5 milyar dolar) HYPE tokeninin gerçek piyasalardaki likiditesini ve işlem yapılabilirliğini daha doğru bir şekilde yansıtabilir; bu, hisse senedi alanındaki serbest dolaşım hisseleri kavramına benzer.
Bu arz göstergeleri önemlidir; tamamen seyreltilmiş değerleme (FDV) temelinde fiyat/kazanç oranı (P/E) veya fiyat/satış oranı (P/S) gibi değerleme çarpanlarını hesapladığımızda, genellikle bu çarpanların yapay olarak yüksek değerlenmesine yol açar. Bu fenomen, karşılaştırmalı analizde özellikle belirgindir; Hyperliquid gibi henüz dolaşıma girmemiş büyük bir arz miktarına sahip projeler, sektörlerindeki diğer projelere kıyasla değerlemelerinde olumsuz etkiyle karşılaşır.
Not: "Toplam Arz" tanımımız CoinGecko ile farklılık göstermektedir. CoinGecko, toplam arzı hesaplarken, tokenların sahiplik durumuna bakmaksızın, bunları hesaplamaya dahil etmektedir. Bizim hesaplama yöntemimiz ise farklıdır; kalıcı olarak yok edilmiş ve henüz üretilmemiş token sayısını düşürerek, "toplam arzın" gerçekten mevcut olan ve proje değerlemesi üzerinde etkisi olacak token sayısını doğru bir şekilde yansıtmasını sağlamaktadır.
Mevcut Verilerdeki Farklılıkların Nedenleri
Şu anda, $HYPE tokenine dikkat ederken, çoğu yatırımcı farklı veri kaynaklarına dayalı olarak elde edilen verilerin önemli farklılıklar içerdiğini görecektir:
DefiLlama tarafından sağlanan tam seyreltilmiş dolaşım değeri (Outstanding FDV) verileri, Hyperliquid'in piyasa değerinin 27.8 milyar dolar olduğunu göstermektedir. Token fiyatının 43 dolar olduğu varsayıldığında, basit hesaplamalarla, belirledikleri tedavüldeki token sayısının yaklaşık 647 milyon adet olduğu sonucuna varılabilir. Ancak, gerçek durum şu anda Hyperliquid tarafından basılan toplam token sayısının yalnızca 577 milyon adet olduğudur. Bu nedenle, DefiLlama'nın bu verisinin açıkça yüksek olduğu görülmektedir.
CoinGecko tarafından verilen dolaşım arzı değeri 14.5 milyar dolar. Bu değerleme ve mevcut token fiyatına dayanarak, yaklaşık 337 milyon tokenin dolaşımda olduğu kabul edilmektedir.
Ancak, bu verilerin muhtemelen abartılmış olabileceği düşünülmektedir. Bunun nedeni, CoinGecko'nun istatistikleri toplarken tüm protokol cüzdanlarını tamamen hariç tutmamış olmasıdır; örneğin Hyper Vakfı, topluluk bağış cüzdanları ve yardım fonu cüzdanlarındaki tokenler. Gerçek piyasa ortamında, bu cüzdanlardaki birçok token henüz gerçekten halka açık ticaret piyasasında dolaşıma girmemiştir, bu nedenle "gerçek" dolaşımdaki token sayısının CoinGecko'nun raporladığı sayının altında olması gerekmektedir.
Zorluk, bu farklılıkların proje değerlemesinde on milyonlarca dolara kadar sapmalara yol açabilmesidir. Birleşik, net standartların yokluğunda, farklı araştırmacılar veya yatırımcılar aynı token'ı analiz ederken, onun gerçek boyutu hakkında tamamen farklı algılara sahip olma olasılıkları oldukça yüksektir.
Yukarıda belirtilenler, neden "dağıtılan arz miktarını" net bir şekilde tanımlama ve "dolaşım arz miktarı" kavramını daha kesin ve mantıklı bir şekilde oluşturma ihtiyacımızın aciliyetini yeterince açıklamaktadır. "Dağıtılan arz miktarı" kavramı, kripto para alanındaki araştırma ve analizlere, geleneksel hisse senedi piyasası ile karşılaştırılabilir şeffaf bir standart sunarak, araştırmaların doğruluğunu ve karşılaştırılabilirliğini artırmaya yardımcı olur.
Artemis Planı: İhraç Edilmiş Arz Miktarı ve Daha Optimize Edilmiş Dolaşım Arz Miktarı
Toplam Arz
Tanım: Toplam arz, oluşturulan (basılan) token sayısını ifade eder ve imha edilen token sayısı düşülmelidir. Bu, hisse senedi alanındaki ihraç edilmiş hisselerle basit bir şekilde karşılaştırılabilir.
Toplam arz hesaplama formülü: Toplam arz = Maksimum arz - Oluşturulmamış token sayısı - İmha edilmiş token sayısı
Kaynak: Artemis
Yayınlanan Arz Miktarı (Yeni Göstergeler)
Tanım: İhraç edilmiş arz, mevcut olan tüm tokenleri kapsar, ancak protokolün kendisinin sahip olduğu kısımları (örneğin vakıflar, DAO'lar, laboratuvarlar veya kilitlenmiş dağıtım sözleşmelerinde bulunan tokenler) kapsamaz. Protokolün sahip olduğu tokenleri dışarıda bırakıyoruz çünkü bu tür tokenler borsa hisse senetlerindeki stok hisselerine benzer. Mevcut olmalarına rağmen, dış yatırımcılar tarafından sahip olunmazlar. Sadece dış taraflar tarafından sahip olunan tokenler, gerçek sahiplik durumu, piyasa likiditesi ve piyasa değeri hakkında gerçekçi bir yansıma sunabilir. Bu gösterge, hisse senetlerindeki dolaşımdaki hisse kavramıyla karşılaştırılabilir.
İhraç edilen arz miktarı = Toplam arz - Protokolün elinde tutulan toplam miktar
Bileşen Açıklamaları
Sözleşme toplam tutarı: Sözleşme toplam tutarı, sözleşmenin ana yönetim organı (DAO, vakıf, laboratuvar vb.) tarafından kontrol edilen token sayısını ifade eder. Özellikle aşağıdaki birkaç kategoriyi kapsar:
DAO/Fonlar Tarafından Tutulan: Protokol yönetimini üstlenen veya onun gelişimini teşvik eden varlıkların elinde bulundurduğu tokenler. Bu tür tokenlerin tutulmasının amacı, protokolün düzenli işleyişini ve uzun vadeli gelişimini sağlamaktır; mülkiyeti ve kontrolü, protokolün stratejik yönüyle yakından ilişkilidir.
Laboratuvar Sahipliği: Bağımsız bir vakfın olmadığı durumlarda, bazı laboratuvar varlıkları aslında protokol yöneticisi rolünü üstlenmektedir. Bu laboratuvarlar, genellikle ekosistem fonu veya dağıtım yöneticisi şeklinde var olan tokenleri tutarak, protokol ekosisteminin inşası ve bakımını desteklemektedir.
Programatik Dağıtım Sözleşmesi: Akıllı sözleşme teknolojisi aracılığıyla gerçekleştirilen bir mekanizma olup, bu sözleşme belirlenen zaman ve kurallara göre otomatik olarak protokol ekosistemine token salınımı yapabilmektedir. Bu yöntem, ekosistemde tokenlerin makul bir şekilde dağıtımını ve kademeli dolaşımını sağlamaya yardımcı olur.
Boşta Bekleyen Fonlar: Zincir üzerindeki fonlarda depolanan token'lar, doğrulayıcı yönetim sistemi tarafından yönetilir. Bu modelde, token'ların kullanımı ve dağıtımı merkeziyetsiz oylama mekanizması ile belirlenir ve nihai olarak serbest bırakılmadan önce, bu token'lar her zaman protokolün gözetimi altındadır.
İmha Edilmeyen Geri Alım Rezervi: Protokol tarafından geri alım işlemiyle satın alınan ancak henüz imha edilmeyen tokenler. Bu tokenler geçici olarak rezerv durumundadır ve sonraki işlem şekli protokolün ekonomik modeli ve piyasa arz-talebi üzerinde etkili olabilir.
Daha optimize edilmiş dolaşım arzı (revize edilmiş gösterge)
Tanım: Dolaşım arzı, şu anda piyasada işlem görebilen token sayısını ifade eder. Bu gösterge, kilitli durumda olan tokenleri, ekip üyeleri veya iç kişilerin mülkiyet koşulları nedeniyle henüz tamamen serbest bırakılmamış tokenleri ve likiditesi düşük olan rezerv cüzdanlarındaki tokenleri hariç tutar. Bu, borsa piyasasındaki serbest dolaşım hisseleri kavramıyla basit bir şekilde karşılaştırılabilir ve tokenlerin piyasadaki gerçek işlem hacmini ve likidite durumunu daha doğru bir şekilde yansıtmayı amaçlar.
Şeffaflığı Artırma: Bu iki gösterge, kripto paranın genel oluşturulma durumu ile gerçekten işlem yapılabilir kısımlar arasındaki farkı net bir şekilde sunarak, piyasa katılımcılarına kapsamlı ve net bir veri perspektifi sağlamaktadır.
Risk Değerlendirmesini Optimize Etme: Bu iki gösterge sayesinde, yatırımcılar ve araştırmacılar, gelecekte piyasaya girebilecek token sayısını daha doğru bir şekilde tahmin edebilir ve böylece potansiyel piyasa risklerini daha hassas bir şekilde değerlendirebilir.
Standartlaştırma: Kripto para alanındaki çok sayıda ve karmaşık projeler bağlamında, bu iki göstergenin net bir şekilde tanımlanması, farklı projelerin veri istatistikleri ve yorumlama konusundaki belirsizliklerini ortadan kaldırmaya yardımcı olur ve tüm sektör için ortak, düzenli bir ölçüm standardı oluşturur.
Kesin Değerleme: Kripto para projelerinin piyasa değerinin değerlendirilmesine daha doğru veri desteği sağlayabilen, özenle düşünülmüş ve optimize edilmiş bir dolaşım arzı göstergesi, böylece piyasa katılımcılarının daha mantıklı yatırım kararları almasına yardımcı olur.
Proje Karşılaştırılabilirliği: Bu iki göstergeyi kullanarak, farklı kripto para projeleri aynı standartlar altında karşılaştırmalı analiz yapabilir, böylece sektör içindeki yatay karşılaştırmalar daha bilimsel, nesnel ve adil hale gelir, projelerin gerçek değerini ve potansiyelini keşfetmeye yardımcı olur.
Özet
Geleneksel hisse senedi piyasasında, hisse senetlerinin ihraç sayısı ve piyasaya girebilecek olası arz miktarı hakkında yatırımcılar net ve açık bilgilere ulaşabilmektedir, tahmin yapmalarına gerek kalmadan. Bu yüksek düzeydeki bilgi şeffaflığı, piyasa katılımcıları için sağlam bir güven temeli oluşturmuştur.
Kripto para endüstrisinin de bu şeffaflığı sağlaması gerekmektedir. Eğer kripto para endüstrisi kurumsal yatırımcıların güvenini ve onayını kazanmak istiyorsa, kurumsal yatırım gereksinimlerine uygun şeffaflık standartlarına ulaşmalıdır. "İhraç edilmiş arz miktarı" ve daha optimize edilmiş "dolaşım arz miktarı" gibi iki göstergenin ortaya çıkışı ve uygulanması, kripto para alanındaki yatırımcıların veri elde etme ve analiz etme açısından, geleneksel hisse senedi piyasasıyla benzer bir şeffaflık deneyimlemelerini sağlamaktadır; bu da kripto para piyasasının sağlıklı ve düzenli gelişimini teşvik etmek için oldukça anlamlıdır.
This page may contain third-party content, which is provided for information purposes only (not representations/warranties) and should not be considered as an endorsement of its views by Gate, nor as financial or professional advice. See Disclaimer for details.
Hisse senetleri ve Token iki ana gösterge: mevcut üretim miktarı ve optimize edilmiş dolaşım miktarı
Yazar: Zheng Jie, Artemis veri araştırmacısı; Cosmo Jiang, Pantera Capital portföy yöneticisi Çeviren: Shaw, Altın Finans
Özet: Şu anda, kripto para veri sağlayıcıları aynı token için arz göstergelerinde büyük farklılıklar göstermektedir, bu da piyasa değeri veya değerleme çarpanlarını (örneğin piyasa değeri/gelir) büyük ölçüde etkilemektedir. Artemis ve Pantera Capital, "Dolaşım Arzı" (Outstanding Supply) adını verdikleri basit bir çerçeve önerdiler; bu, toplam arz - protokolde tutulan toplam miktar şeklindedir ve hisse senedi piyasasındaki "Dolaşımda Olan Hisseler" (Outstanding Shares) ile benzerdir; bu, toplam ihraç edilen hisse sayısı - toplam geri alınan hisse sayısıdır. Amacımız, yatırımcılara token ile hisse senetleri arasındaki değerleme karşılaştırması konusunda daha net bir anlayış sağlamaktır.
Giriş
Yatırımcılar hisse senedi satın aldıklarında, hisse senedinin ihraç durumu hakkında bilgi sahibi olmak için genellikle aşağıdaki birkaç ana veriye dikkat ederler:
Neden önemli?
Bu veriler yatırımcılar için son derece önemlidir ve aşağıdaki birkaç alanda kendini göstermektedir:
Kaynak: Artemis
Uber'e bir bakalım.
Şimdi, Uber'in değerlemesinin yetkilendirilmiş hisseleri temel alındığını hayal edin, o zaman 469 milyar dolar piyasa değerine ve 70 katına kadar bir fiyat-kazanç oranına sahip bir şirket gibi görünecek, bu pek mantıklı değil. Yetkilendirilmiş hisseler, hiçbir yatırımcının bir şirketin değerlemesi için kullandığı bir sayı değildir çünkü yetkilendirilmiş hisselerin hisse fiyatı ile çarpılması ekonomik olarak pratik bir anlam taşımaz.
Ancak gerçekte, yatırımcılar Uber'in dolaşımdaki hisseleri (yaklaşık 2.09 milyar hissesi) üzerinden değerini değerlendiriyorlar ki bu da Uber'in piyasa değerini 195.9 milyar dolara yaklaştırıyor (17 Ağustos 2025 itibarıyla), beklenen fiyat-kazanç oranı ise 30'dur. Dolaşımdaki hisseler, şirketin değer payına sahip olanların ekonomik gerçeğini yansıtır.
Mevcut Token Arz Göstergelerinde Var Olan Sorunlar
Kripto para alanında, çoğu yatırımcı yalnızca tokenların dolaşım arzı ile ilgilenmektedir.
Ancak, dolaşımdaki arzın tanımı büyük farklılıklar göstermektedir:
Diğer yandan, yatırımcılar sık sık FDV (tamamen seyreltilmiş değerleme) görür.
Bu, Uber'in değerlemesi gibi, mevcut tüm hisselerin yarın işlem görebileceği ya da yukarıda belirtilen 469 milyar dolarlık piyasa değeri gibi, ekonomik olarak da yanlış bir durumdur.
Bu nedenle, yatırımcılar yalnızca aşağıdaki iki seçenekten birini seçebilir: FDV (yani tüm çıkarılmış tokenler) veya dolaşımdaki arz (tanımı karmaşık ve tutarsızdır ve kritik olan, genellikle tahsis edilmemiş ve dolaşımda olmayan tokenleri hariç tutar).
Neden "Dolaşımdaki Arz Miktarı" Kullanışlı Bir Ara Değerdir
"İlgili arz miktarının" rolü burada ortaya çıkmaktadır. "İlgili arz miktarı", oluşturulan tüm tokenleri istatistiksel olarak sayarken, aynı zamanda protokolün sahip olduğu ancak gerçekte dolaşımda olmayan kısımları, örneğin vakıf, rezerv veya laboratuvarların sahip olduğu tokenleri hariç tutar.
Bu, kripto para alanında "serbest hisse" kavramı olarak anlaşılabilir.
Tam olarak seyreltilmiş değerlere kıyasla, "ihraç edilmiş arz" daha ilgili bir değerdir;
Dolaşım arzına kıyasla, "ihraç edilmiş arz" tanımı daha net ve standartları daha birleştiricidir.
"İhraç Edilen Arz Miktarı", ekonomik gerçeklere dayanan bir ara çözümdür ve yatırımcılar için güvenilirdir.
Gerçek Token Örneği - Hyperliquid
Kaynak: Artemis
Kaynak: Artemis
Neden "Dolaşımdaki Arz Miktarı" Hayati Öneme Sahip
Yıllardır, kripto para alanında, token değerlemesi genellikle "Tam Seyreltilmiş Değerleme (FDV) = Maksimum Arz × Fiyat" yöntemi varsayılarak yapılmaktadır. Bu, Uber'in değerlemesini yaparken, 5 milyar yetkilendirilmiş hisse senedinin tamamının aslında ihraç edildiği varsayımına benzer. Bu, Uber'in değerlemesini yaklaşık 469 milyar dolara çıkarırken, genellikle Google Finance'ta gördüğünüz yaklaşık 196 milyar dolarlık piyasa değerinin yerine geçmektedir.
Daha sonra, sektör toplam arz (Total Supply ) kullanmaya yöneldi, ancak bu hala değerleme için bir abartıdır, çünkü toplam arz protokolün sahip olduğu miktarı içerir. Hyperliquid örneğinde, çıkarılan 1 milyar HYPE tokeninin %6'sı (yani 60 milyon token) Hyper Vakfı tarafından tutulmaktadır. Bu tokenler protokole aittir ve protokolün işletilmesi, proje finansmanı veya ekip maaş ödemeleri gibi amaçlar için kullanılabilir. Ekonomi açısından bakıldığında, bunlar yatırımcıların sahip olduğu tokenlerden esasen farklıdır.
Buna dayanarak, Hyperliquid'in ihraç edilmiş arzı (yaklaşık 20.8 milyar dolar) bize "gerçek" piyasa değeri perspektifine en yakın olanı sunmaktadır. Bu kavram, hisse senedi piyasasındaki dolaşımdaki hisse senetleri kavramına benzer, yani yatırımcılar tarafından tutulan tüm token'ları kapsar ve aynı zamanda hissenin kendi stokunu hariç tutar.
Buna karşılık, Hyperliquid'in dolaşımdaki arz değeri (yaklaşık 10.5 milyar dolar) HYPE tokeninin gerçek piyasalardaki likiditesini ve işlem yapılabilirliğini daha doğru bir şekilde yansıtabilir; bu, hisse senedi alanındaki serbest dolaşım hisseleri kavramına benzer.
Bu arz göstergeleri önemlidir; tamamen seyreltilmiş değerleme (FDV) temelinde fiyat/kazanç oranı (P/E) veya fiyat/satış oranı (P/S) gibi değerleme çarpanlarını hesapladığımızda, genellikle bu çarpanların yapay olarak yüksek değerlenmesine yol açar. Bu fenomen, karşılaştırmalı analizde özellikle belirgindir; Hyperliquid gibi henüz dolaşıma girmemiş büyük bir arz miktarına sahip projeler, sektörlerindeki diğer projelere kıyasla değerlemelerinde olumsuz etkiyle karşılaşır.
Not: "Toplam Arz" tanımımız CoinGecko ile farklılık göstermektedir. CoinGecko, toplam arzı hesaplarken, tokenların sahiplik durumuna bakmaksızın, bunları hesaplamaya dahil etmektedir. Bizim hesaplama yöntemimiz ise farklıdır; kalıcı olarak yok edilmiş ve henüz üretilmemiş token sayısını düşürerek, "toplam arzın" gerçekten mevcut olan ve proje değerlemesi üzerinde etkisi olacak token sayısını doğru bir şekilde yansıtmasını sağlamaktadır.
Mevcut Verilerdeki Farklılıkların Nedenleri
Şu anda, $HYPE tokenine dikkat ederken, çoğu yatırımcı farklı veri kaynaklarına dayalı olarak elde edilen verilerin önemli farklılıklar içerdiğini görecektir:
Ancak, bu verilerin muhtemelen abartılmış olabileceği düşünülmektedir. Bunun nedeni, CoinGecko'nun istatistikleri toplarken tüm protokol cüzdanlarını tamamen hariç tutmamış olmasıdır; örneğin Hyper Vakfı, topluluk bağış cüzdanları ve yardım fonu cüzdanlarındaki tokenler. Gerçek piyasa ortamında, bu cüzdanlardaki birçok token henüz gerçekten halka açık ticaret piyasasında dolaşıma girmemiştir, bu nedenle "gerçek" dolaşımdaki token sayısının CoinGecko'nun raporladığı sayının altında olması gerekmektedir.
Zorluk, bu farklılıkların proje değerlemesinde on milyonlarca dolara kadar sapmalara yol açabilmesidir. Birleşik, net standartların yokluğunda, farklı araştırmacılar veya yatırımcılar aynı token'ı analiz ederken, onun gerçek boyutu hakkında tamamen farklı algılara sahip olma olasılıkları oldukça yüksektir.
Yukarıda belirtilenler, neden "dağıtılan arz miktarını" net bir şekilde tanımlama ve "dolaşım arz miktarı" kavramını daha kesin ve mantıklı bir şekilde oluşturma ihtiyacımızın aciliyetini yeterince açıklamaktadır. "Dağıtılan arz miktarı" kavramı, kripto para alanındaki araştırma ve analizlere, geleneksel hisse senedi piyasası ile karşılaştırılabilir şeffaf bir standart sunarak, araştırmaların doğruluğunu ve karşılaştırılabilirliğini artırmaya yardımcı olur.
Artemis Planı: İhraç Edilmiş Arz Miktarı ve Daha Optimize Edilmiş Dolaşım Arz Miktarı
Toplam Arz
Tanım: Toplam arz, oluşturulan (basılan) token sayısını ifade eder ve imha edilen token sayısı düşülmelidir. Bu, hisse senedi alanındaki ihraç edilmiş hisselerle basit bir şekilde karşılaştırılabilir.
Kaynak: Artemis
Yayınlanan Arz Miktarı (Yeni Göstergeler)
Tanım: İhraç edilmiş arz, mevcut olan tüm tokenleri kapsar, ancak protokolün kendisinin sahip olduğu kısımları (örneğin vakıflar, DAO'lar, laboratuvarlar veya kilitlenmiş dağıtım sözleşmelerinde bulunan tokenler) kapsamaz. Protokolün sahip olduğu tokenleri dışarıda bırakıyoruz çünkü bu tür tokenler borsa hisse senetlerindeki stok hisselerine benzer. Mevcut olmalarına rağmen, dış yatırımcılar tarafından sahip olunmazlar. Sadece dış taraflar tarafından sahip olunan tokenler, gerçek sahiplik durumu, piyasa likiditesi ve piyasa değeri hakkında gerçekçi bir yansıma sunabilir. Bu gösterge, hisse senetlerindeki dolaşımdaki hisse kavramıyla karşılaştırılabilir.
Bileşen Açıklamaları
Sözleşme toplam tutarı: Sözleşme toplam tutarı, sözleşmenin ana yönetim organı (DAO, vakıf, laboratuvar vb.) tarafından kontrol edilen token sayısını ifade eder. Özellikle aşağıdaki birkaç kategoriyi kapsar:
Daha optimize edilmiş dolaşım arzı (revize edilmiş gösterge)
Tanım: Dolaşım arzı, şu anda piyasada işlem görebilen token sayısını ifade eder. Bu gösterge, kilitli durumda olan tokenleri, ekip üyeleri veya iç kişilerin mülkiyet koşulları nedeniyle henüz tamamen serbest bırakılmamış tokenleri ve likiditesi düşük olan rezerv cüzdanlarındaki tokenleri hariç tutar. Bu, borsa piyasasındaki serbest dolaşım hisseleri kavramıyla basit bir şekilde karşılaştırılabilir ve tokenlerin piyasadaki gerçek işlem hacmini ve likidite durumunu daha doğru bir şekilde yansıtmayı amaçlar.
Kaynak: Artemis
Bu iki göstergeye neden ihtiyaç var?
Özet
Geleneksel hisse senedi piyasasında, hisse senetlerinin ihraç sayısı ve piyasaya girebilecek olası arz miktarı hakkında yatırımcılar net ve açık bilgilere ulaşabilmektedir, tahmin yapmalarına gerek kalmadan. Bu yüksek düzeydeki bilgi şeffaflığı, piyasa katılımcıları için sağlam bir güven temeli oluşturmuştur.
Kripto para endüstrisinin de bu şeffaflığı sağlaması gerekmektedir. Eğer kripto para endüstrisi kurumsal yatırımcıların güvenini ve onayını kazanmak istiyorsa, kurumsal yatırım gereksinimlerine uygun şeffaflık standartlarına ulaşmalıdır. "İhraç edilmiş arz miktarı" ve daha optimize edilmiş "dolaşım arz miktarı" gibi iki göstergenin ortaya çıkışı ve uygulanması, kripto para alanındaki yatırımcıların veri elde etme ve analiz etme açısından, geleneksel hisse senedi piyasasıyla benzer bir şeffaflık deneyimlemelerini sağlamaktadır; bu da kripto para piyasasının sağlıklı ve düzenli gelişimini teşvik etmek için oldukça anlamlıdır.